ابهام و اضطراب تزریق نکنید

نامزدان انتخابات ریاست جمهوری،‌ ستادهای انتخاباتی آنان و هواداران‌شان باید اصول اخلاقی و قوانین را ارج بگذارند. بر مبنای قانون، صرف کمیسیون مستقل انتخابات صلاحیت اعلام نتایج ابتدایی و نهایی انتخابات ریاست جمهوری را دارد. بنابراین هیچ مرجع دیگری نباید خودش را در جای کمیسیون مستقل انتخابات قرار دهد و نتایج را به صورت تخمینی و خیالی اعلام کند. این مسوولیت را باید همه بر عهده‌ی کمیسیون مستقل انتخابات بگذارند. ستادهای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری نباید با اعلام پیروزی از حالا ابهام و اضطراب در جامعه تزریق کنند. در این تردیدی نیست که انتخابات‌ها در کشور همیشه جنجالی می‌شود، ولی ستادهای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری باید حرفه‌ای برخورد کنند و تا زمان اعلام نتایج توسط کمیسیون مستقل انتخابات، منتظر بمانند. ستادها باید برای هواداران نامزدان نیز حالی کنند که کار کمیسیون مستقل انتخابات را انجام ندهند و بگذارند این کمیسیون نتایج را آن طوری که هست، اعلام کند. به لحاظ اخلاقی هم درست نیست که هواداران نامزدان انتخابات ریاست جمهوری و ستادهای‌شان اضطراب و ابهام در اذهان تزریق کنند. این امر پیامدهای زیان‌بار سیاسی، ‌اقتصادی و امنیتی دارد.

نامزدان و هواداران‌شان باید ادعاهای بی‌مورد در مورد تقلب هم نکنند. این دور انتخابات به گونه‌ای برگزار شد که تقلب بسیار به دشواری صورت می‌گرفت. بر مبنای پالیسی کمیسیون مستقل انتخابات، صرف رایی اعتبار دارد که عکس و نشان انگشت رأی‌دهنده‌ در ماشین بایومتریک و عکس استیکر شناس‌نامه/تذکره‌ی او موجود باشد. اگر یکی از همین موارد در دسترس نباشد یا برگه‌ی رای بارکود نخورده باشد، به آن رای اعتبار داده نمی‌شود. بر مبنای کارشیوه‌ی کنونی کمیسیون مستقل انتخابات، تقلب قابل پی‌گیری، کشف و خنثا کردن است. پس از دور دوم انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ آقای یوسف نورستانی، رییس وقت کمیسیون مستقل انتخابات، گفت که سطح تقلب و میزانش آن‌قدر بلند است که این کمیسیون قادر به شناسایی، کشف و برطرف کردن تمام موارد تقلب نیست؛ اما این بار کمیسیون مستقل انتخابات کارشیوه‌ای دارد که براساس آن می‌تواند رای‌های تقلبی را شناسایی، ‌کشف و خنثا کند. این کمیسیون براساس کارشیوه‌اش می‌تواند حتا یک رای تقلبی را هم شناسایی کند و آن را از اعتبار ساقط بسازد. بنابراین هر نامزدی که در مورد تقلب ادعایی دارد یا اسنادی در دست دارد که نشان‌دهنده‌ی تقلب است، باید آن را به صورت فوری به کمیسیون مستقل شکایات انتخاباتی تحویل دهد. اسناد تقلب را هر ستادی که در اختیار دارد‌، باید بی‌درنگ به کمیسیون شکایات انتخاباتی تحویل دهد و منتظر باشد تا آن کمیسیون که حیثیت محکمه‌ی انتخاباتی را دارد، حکم کند.

هیچ نامزدی نباید ادعاهایی را که در مورد تقلب دارد، در این شب و روز در فضای عمومی مطرح کند. اگر نامزدی سند ندارد ولی باز هم ادعای تقلب می‌کند، ‌روشن است که هدف آشکارش خلق ابهام، اضطراب و بحران است. نامزدان انتخابات ریاست جمهوری باید اسنادی را که در مورد تقلب گیر آورده‌اند، به کمیسیون شکایات انتخاباتی تحویل دهند و خود با شکیبایی منتظر فیصله‌ی این کمیسیون باشند. نامزدان انتخابات ریاست جمهوری،‌ قبل از ورود به میدان رقابت‌ها قواعد رقابت را پذیرفته بودند. وقتش است که این قواعد احترام شود. اگر قواعد احترام شود،‌ بحران حتمی است. این وظیفه‌ی کمیسیون مستقل انتخابات است که فیصله کند انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم می‌رود یا نه. کمیسیون انتخابات باید شمار رای‌هایی را که هر نامزد به دست آورده است، اعلام کند. هیچ نامزدی نباید به خودش حق بدهد که پیش از پیش در مورد رفتن یا نرفتن انتخابات به دور دوم، ‌پیروزی، شکست یا تقلب سخن بگوید.

دموکراسی جوان افغانستان وقتی به بالنده‌گی می‌رسد که نیروهای سیاسی، ‌نامزدان و همه‌ی شهروندان اجازه بدهند که نهادهای متولی انتخابات کار خودشان را انجام دهند. البته کمیسیون‌های انتخاباتی هم وظیفه دارند که طبق قانون با ناظران، مشاهدان و فعالان جامعه‌ی مدنی که از مرحله‌ی شمارش آرا نظارت می‌کنند،‌ همکاری کنند. هم کمیسیون مستقل انتخابات و هم کمیسیون شکایات انتخاباتی مکلف‌اند که زمینه‌ی حضور ناظران را در جریان فعالیت‌های‌شان مساعد کنند. فعالیت‌های کمیسیون‌ها بدون حضور ناظران هم قانونی نیست. بهتر است که همه‌ی مراجع و نهادها قانون را رعایت کنند.