به ۱۹ ولایت مواد حساس نرسیده است
عبدالاحمد حسینی
مطابق تقویم انتخاباتی، دو روز از زمان انتقال مواد حساس انتخاباتی به مراکز ولایات باقی‌مانده، اما تا اکنون مواد حساس انتخاباتی به ۱۹ ولایت کشور انتقال نیافته است. مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات اما از انتقال به موقع این مواد به ولایت‌های باقی‌مانده اطمینان داده می‌گویند که آن‌ها مطابق به تقویم انتخابات، آماده‌گی کامل دارند تا مواد حساس انتخاباتی را از طریق «هوا و زمین» تا دو روز دیگر به ولایت‌های باقی‌مانده انتقال دهند. بر اساس معلومات این کمیسیون، تا اکنون مواد حساس انتخاباتی از میان ۳۴ ولایت، به ۱۵ ولایت رسیده است.
مواد حساس و غیر حساس انتخاباتی شامل برگه‌ی رأی‌دهی، فهرست رأی‌دهنده‌گان، دستگاه بایومتریک، اوراق درج نتیجه، رنگ، قلم، صندوق رأی‌دهی و غرفه رأی‌دهی می‌شود. مطابق به تقویم انتخابات، زمان انتقال مواد حساس و غیر حساس انتخاباتی از «۸ تا ۲۲ سنبله ماه جاری» است. بر اساس این تقویم، روند انتقال مواد حساس انتخاباتی از کمیسیون مستقل انتخابات تا ۲۲ سنبله ماه جاری به مرکز ولایت‌ها تکمیل شود. اکنون که دو روز دیگر از زمان انتقال این مواد باقی مانده است؛ مواد یاد شده به ۱۹ ولایت نرسیده است.
حبیب‌الرحمن ننگ، رییس عمومی دارالانشای کمیسیون مستقل انتخابات روز سه‌شنبه، نزدهم سنبله، در صحبت با روزنامه افغان رادیو گفت که کمیسیون مستقل انتخابات مطابق به تقویم انتخاباتی، روند انتقال مواد حساس انتخاباتی به ۱۹ ولایت باقی‌مانده را از طریق هوا و زمین تا دو روز دیگر تکمیل می‌کند. به گفته او این کمیسیون تا اکنون به ۱۵ ولایت مواد حساس انتخاباتی را از طریق هوا و زمین انتقال داده است. به گفته‌ی او کمیسیون مستقل انتخابات مواد حساس انتخاباتی را به ولایت‌های بامیان، غور و دایکندی از طریق زمین و به ولایت‌های هرات، فراه، بادغیس، کندهار، زابل، ارزگان، هلمند، نیمروز، پکتیکا، بدخشان، کندز و تخار از طریق هوا انتقال داده است.
آقای ننگ از سویی هم تأکید می‌کند که بسته‌بندی مواد حساس سایر ولایت‌ها تکمیل شده است و روند انتقال آن تا پایان امروز تکمیل می‌شود. به گفته‌ی او امروز کمیسیون مستقل انتخابات، مواد حساس انتخاباتی ولایت‌های میدان‌وردک و غزنی را از طریق زمین انتقال می‌دهد. هم‌چنان مطابق به تقویم انتخابات، انتقال مواد حساس انتخاباتی به ولایت‌های سمت شمال تا پایان امروز نیز تکمیل می‌شود. او گفت: «مواد حساس انتخاباتی، به ولایت‌های بلخ، فاریاب، سرپل و جوزجان تا شام امروز از طرق هوا انتقال می‌کند.»
هم‌چنان رییس عمومی دارالانشای کمیسیون مستقل انتخابات تصریح کرد که کمیسیون مستقل انتخابات در انتقال مواد حساس و غیر حساس «پس‌مان» نبوده و مطابق پلان این کمیسیون به پیش‌رفته است. او دلیل به تعویق افتادن روند انتقال مواد حساس در شماری از ولایت‌ها را «جنگ و ناامنی» می‌داند. به گفته‌ی او ناامنی‌های اخیر در کشور سبب شد تا روند انتقال مواد حساس انتخاباتی به ولایت‌های سمت شمال کشور را به چالش مواجه شود. بر اساس تقویم انتخابات، مواد حساس انتخاباتی ولایت‌های شمال در ۱۴ و ۱۵ سنبله ماه جاری تکمیل می‌شد، اما افزایش حملات تهاجمی گروه طالبان بر شماری از این ولایت‌ها، سبب شد تا این روند مطابق به تقویم انتخابات انتقال صورت نگیرد. او به شهروندان اطمینان داد که این روند مطابق تقویم انتخاباتی تا دو روز دیگر تکمیل می‌شود.
در همین حال ارگ ریاست جمهور در یک نشست خبری که با والیان، قوماندان‌های قول اردو و کمیسیون مستقل انتخابات داشته است به برگزاری انتخابات به موقع تأکید کرده است. محمداشرف غنی، رییس جمهور کشور در این نشست از نهادهای امنیتی و کمیسیون مستقل انتخابات خواسته تا در تأمین امنیت انتخابات و روند انتقال مواد حساس انتخاباتی تلاش کنند.
در همین حال نهادهای ناظر بر روند انتخابات از کُندی در روند انتقال مواد حساس انتخاباتی انتقاد می‌کنند. یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان یا (فیفا) در صحبت با روزنامه‌ی افغان رادیو گفت که پیش‌بینی‌های نادرست کمیسیون مستقل انتخابات و افزایش ناامنی در کشور سبب شده تا روند انتقال مواد حساس انتخاباتی به ولایات با کندی صورت گیرد. او گفت: «این روند برخلاف تقویم با کندی به پیش‌رفته است. فکر نمی‌کنم که کمیسیون بتواند تمام ولایات را از لحاظ انتقالات تحت پوشش قرار دهد.»
رییس اجرایی فیفا با این حال از انتقال نکردن به موقع مواد حساس انتخاباتی ابراز نگرانی کرد. او گفت که اگر کمیسیون مستقل انتخابات تا دو روز دیگر نتواند مواد حساس انتخاباتی را به ولایت‌های باقی‌مانده انتقال دهد، تشویش این نهاد در مورد انتقال مواد از مرکز ولایات به ولسوالی‌ها را بیش‌تر می‌کند. به باور آقای رشید، اگر مواد حساس انتخاباتی مطابق به تقویم انتخاباتی به ولسوالی‌ها انتقال نکند، باشنده‌گان آن ولسوالی‌ها از حق رأی محروم می‌شوند. با حال او کمیسیون مستقل انتخابات را متهم کرد که چنین حالت‌های ناگوار امنیتی را پیش‌بینی نکرده و تدابیر درست را روی دست نگرفته است. به باور آقای رشید، کمیسیون مستقل انتخابات باید اوضاع امنیتی ولایت‌ها را تحلیل و بررسی می‌کرد. بر اساس آن ولایت‌های که از لحاظ فاصله و امنیت نیاز به زمان بیش‌تر را دارند، باید روند انتقال مواد حساس انتخاباتی را زودتر انجام می‌داد تا روند انتقال با تعویق و کندی صورت نمی‌گرفت. او تصریح کرد که اکنون شاید در سطح ولایت‌ها روند انتقال مواد حساس با مشکل روبه‌رو نشود، اما در سطح ولسوالی‌های که جنگ جریان دارد و با تهدیدات امنیتی مواجه‌اند، این روند با مشکل مواجه می‌شود و مواد حساس انتخاباتی به وقت معین نمی‌رسد.
با این حال او تصریح کرد، با وجودی که نرسیدن مواد حساس در برگزاری انتخابات کدام تاثیری ندارد، ولی نرسیدن مواد حساس به شماری از ولایات و ولسوالی‌ها سبب می‌شود تا باشنده‌گان آن از حق رأی محروم شوند.
نهادهای ناظر و کمیسیون مستقل انتخابات، در حالی ناامنی و افزایش حملات طالبان را دلیل عمده در کندی انتقال مواد حساس انتخاباتی عنوان می‌کنند که گروه طالبان پیش از این گفته بود، تلاش می‌کنند تا انتخابات ریاست جمهوری را برهم زنند. اکنون که به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نزدیک به ۱۶روز مانده است، گروه طالبان حملات تهاجمی و گروهی‌اش را در شماری از ولایت‌ها افزایش داده است. این گروه در یک هفته گذشته، حملاتش در ولایت‌های کندز، بغلان، بدخشان، تخار، فراه و بلخ را آغاز کرده است و اکنون با وجودی که بیش از یک هفته از آغاز این حملات گذشته، شدت جنگ فروکش نکرده و درگیری‌ها در شماری از این ولایت‌ها هنوز ادامه دارد.
قرار است که انتخابات ریاست جمهوری در ششم میزان سال جاری برگزار شود. در این دور انتخابات ریاست جمهوری به شمول محمداشرف غنی رییس جمهور و عبدالله عبدالله رییس اجرایی، ۱۸ تن برای احراز کرسی ریاست جمهوری نامزد بودند. با پیوستن زلمی رسول به دسته انتخاباتی «دولت‌ساز» به رهبری محمداشرف غنی، تعداد این نامزدان به ۱۷ تن کاهش یافت.
