واکنشها در پیوند به پایان معافیت خرید نفت از ایران

واکنشها نسبت به پایان معافیت خرید نفت از ایران در میان مشتریان نفت خام این کشور متفاوت بوده است. تاکنون دستکم چهار کشور از هشت کشوری که برای خرید نفت از ایران از معافیت برخوردار بودند، واکنش نشان دادهاند. کاخ سفید روز دوشنبه اعلام کرد که دونالد ترامپ، رییس جمهور امریکا، معافیت خرید نفت از ایران برای دیگر کشورها را تمدید نمیکند. امریکا هشدار داده است با پایان دوره معافیت، هر کشوری که از ایران نفت بخرد، تحریم خواهد شد. هدف امریکا از این اقدام، اعمال فشار حداکثری اقتصادی بر ایران به منظور مهار رفتار «بیثباتکننده» این کشور در سطح منطقه است. امریکا گفته است که این گونه رفتارها، تهدیدی در برابر امریکا، متحدان این کشور و ثبات خاورمیانه است.
امریکا پس از خروج از برجام، کشورهای چین، جاپان، کوریای جنوبی، ترکیه، ایتالیا، یونان و تایوان را از تحریمهای نفتی علیه ایران معاف کرده بود. این معافیت برای یک دوره شش ماهه (۱۸۰ روز) در نظر گرفته شده و در دوازدهم ثور به پایان میرسد. دولت امریکا برای این هشت کشور گفته بود تا در مهلت داده شده، منابع جایگزین برای خرید نفت مورد نیاز خود فراهم کنند. امارات متحده عربی و عربستان سعودی دو کشوری است که به گفته امریکا برای تأمین نفت مورد نیاز این کشورها، پس از پایان معافیت خرید نفت از ایران، اعلام آمادهگی کردهاند.
هند که روزانه ۲۵۸ هزار بشکه نفت از ایران خریداری میکند، گفته است که برای تأمین نفت مورد نیاز خود از منابع دیگر، هماهنگی لازم را انجام داده است. هرچند مقامات این کشور تصریح کردهاند که تأمین نفت برای هند یک نگرانی جدی است.
کوریای جنوبی گفته است که این کشور به رایزنیها برای دریافت معافیت خرید نفت از ایران ادامه میدهد. این کشور در حال حاضر روزانه ۳۸۷ هزار بشکه نفت از ایران خرید میکند.
در این میان، ترکیه نسبت به تصمیم امریکا ابراز ناخرسندی کرده است. وزیر خارجه این کشور گفته است که عدم تمدید معافیت خرید نفت از ایران باعث بیثباتی در منطقه خواهد شد. ترکیه روزانه ۹۰ هزار بشکه نفت از ایران خرید میکند.
چین گفته است که مخالف تحریمهای یکجانبه امریکا و گستره بزرگی است که این تحریمها در برمیگیرد. به گفته وزارت خارجه این کشور، «همکاریها با ایران باید محترم شمرده شود.» چین روزانه ۶۱۳ هزار بشکه نفت از ایران خرید میکند و بزرگترین واردکننده نفت خام ایران است.
اسرائیل از این اقدام امریکا استقبال کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از قاطعیت امریکا در برابر ایران ستایش کرده است و گفته است که با اعمال فشار بیشتر، رفتا «تهاجمی» ایران اصلاح خواهد کرد.
دونالد ترامپ در ثور پارسال خروج امریکا از توافق هستهای با ایران معروف به برجام را اعلام کرد. به گفته امریکا، برجام بر تغییر رفتار ایران اثر مثبت نداشته است. ترامپ به همین دلیل، در دو مقطع در اسد و عقرب ۱۳۹۷ دستور بازگشت تحریمهای هستهای علیه ایران را صادر کرد.
امریکا بارها دولت ایران را به حمایت از تروریسم متهم کرده است و این کشور را عامل بیثباتی در خاورمیانه میداند. سپاه پاسداران ایران که مسوول پیشبرد برنامههای موشکی این کشور است، چندی پیش از سوی امریکا در فهرست سازمانهای تروریستی شامل شد.