امریکا خواهان اعطای صلاحیت بیشتر به هیأت مذاکرهکننده طالبان شد

همزمان با نزدیکشدن ششمین دور دیدار رسمی نمایندهگان امریکا و گروه طالبان در قطر، نمایندهی ویژه ایالات متحده امریکا خواهان اعطای صلاحیت بیشتر به هیأت مذاکرهکننده گروه طالبان شده است. نماینده ویژه ایالات متحده امریکا صلاحیت این هیأت را محدود دانسته و از رهبران گروه طالبان خواسته است که به این هیأت صلاحیت گفتوگو درباره آتشبس را بدهند.
زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه وزارت خارجه ایالات متحده امریکا در امور صلح افغانستان روز دوشنبه، بیستوششم حمل در صفحه توییترش نوشته است: «رهبران ارشد گروه طالبان باید به نمایندهگانشان اجازه دهند که به میز مذاکره حاضر شوند و روی آتشبس صحبت کنند.» آقای خلیلزاد همچنان نوشته است که شهروندان افغانستان خواهان آتشبس فراگیر و پایان جنگ هستند. آنچنان که آقای خلیلزاد میگوید، سریعترین راه حل برای جلوگیری از خشونتها در افغانستان برقراری آتشبس است و او روی این موضوع پافشاری خواهد کرد.
نماینده ویژه ایالات متحده امریکا در حالی از برقراری آتشبس فراگیر سخن میزند که حکومت افغانستان و گروه طالبان از برنامههای جنگیشان سخن گفتهاند. حکومت افغانستان دو هفته پیش پلان امنیتی «خالد» را تصویب کرد. وزارت دفاع ملی در خبرنامهای گفته است که «پلان امنیتی خالد» برای «وارد کردن فشار بر طالبان و دیگر شبکههای تروریستی» و بیرون شدن نیروهای ارتش از حالت دفاعی به حالت تهاجمی روی دست گرفته شده است.
در پی آن، گروه طالبان هفته پیش عملیات بهاری خود را زیر نام «الفتح» آغاز کرد. در خبرنامه این گروه آمده است که این عملیات از اول سال جاری در برابر «اشغالگران خارجی و حامیان آنان» در کشور آغاز شده و بر شهرها و سایر مراکز تمرکز میشود. گروه طالبان همچنان گفته است که حملات سنگینی را بر مواضع نیروهای نظامی افغان آغاز کرده و تاکنون بیش از ۱۰۰ حمله را انجام دادهاند.
مسوولان وزارت دفاع همچنان میپذیرند که طالبان در ولسوالی دایچوپان ولایت زابل، ولسوالی گیرو در ولایت غزنی، ولسوالی چک در ولایت میدانوردک، ولسوالی جرم ولایت بدخشان، ولسوالی دهبالا در ولایت ننگرهار و در ولسوالی خانآباد ولایت کندز حمله کردهاند.
با این حال، عملیات «الفتح» گروه طالبان با انتقادهای چهرههای سیاسی افغان و مقامهای امریکایی مواجه شده است. جنرال سکات میلر، فرمانده نیروهای امریکایی در افغانستان و زلمی خلیلزاد نیز این عملیات را نکوهش کردند. زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده امریکا پس از آغاز این عملیات در صفحه توییترش نوشت که اعلام جنگ مانع پیشرفت مذاکرات صلح میشود. به گفته او شماری از جنگجویان و رهبران گروه طالبان با اعلام جنگ مخالفاند. آقای خلیلزاد همچنان از پاکستان، قطر و کشورهای دیگر خواسته بود که اعلام جنگ بهاری توسط طالبان را نکوهش کنند.
پس از این موضعگیری نماینده ویژه ایالات متحده امریکا، گروه طالبان اعلام کرد که امریکا جنگ را بر آنها تحمیل کرده است. زلمی خلیلزاد، اما میگوید، امریکا جنگ را بر افغانستان تحمیل نکرده است، بلکه شهروندان این کشور چندین دهه است که با هم میجنگند و در جریان چندین دهه جنگ، دهها هزار غیرنظامیِ بیگناه قربانی شدهاند.
عملیاتهای نظامی دو طرف در حالی اعلام شده است که نشست بینالافغانی و مذاکره نمایندهی ایالات متحده امریکا با هیأت گروه طالبان در قطر در آستانه برگزاری است. قرار است نشست بینالافغانی تا چهار روز دیگر در دوحه، پایتخت قطر برگزار شود. بر اساس گزارشها این نشست برای سه روز ادامه خواهد یافت و حدود ۱۵۰ نفر از جمله ۴۰ زن از سوی دولت افغانستان در این نشست شرکت میکنند. گفته میشود در این نشست بینالافغانی شماری از وزیران، والیها و رهبران سیاسی نیز در ترکیب هیأت دولت شاملاند؛ اما تا کنون مشخص نشده است که این چهرهها چه کسانی هستند.
از سوی دیگر شاهمحمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان، هنگام سخنرانی در شهر ملتان پاکستان از برگزاری نشست نمایندهگان امریکا و گروه طالبان خبر داده است. آقای قریشی گفته است که توقع میرفت ششمین دور مذاکره نمایندهگان امریکا و گروه طالبان روز گذشته (دوشنبه) در قطر آغاز شود، اما آغاز این دور مذاکرات دو طرف تا کنون از سوی هیچ منبعی تایید نشده است.
نماینده ویژه ایالات متحده امریکا در حالی خواهان افزایش صلاحیت نمایندهگان گروه طالبان است که او از این پیش پنج بار به صورت رسمی با نمایندهگان گروه طالبان دیدار و گفتوگو کرده است. هر دو طرف پیش از این اعلام کرده بودند که تنها روی پیشنویس توافقنامه خروج سربازان خارجی از افغانستان و استفاده نشدن از خاک افغانستان برای اهداف تروریستی به توافق رسیدهاند، اما روی آجندای دیگر، چون برقراری آتشبس فراگیر و آغاز گفتوگوهای بینالافغانی، تاکنون توافقی حاصل نشده است.
واکنش احزاب و دستههای انتخاباتی
شماری از دستههای انتخاباتی از این موضعگیری نماینده ویژه ایالات متحده امریکا استقبال کردهاند. آنان صلح را خواست همه مردم دانسته میگویند که برای برقراری آتشبس نیاز است فشارهای جهانی بر پاکستان افزایش یابد.
شیدامحمد ابدالی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری که صلح را رویای شهروندان عنوان میکند در صحبت با روزنامه افغان رادیو گفت: «سفرهای آقای خلیلزاد به پاکستان نشان میدهد که تا کنون صلاحیت گروه طالبان در دست پاکستان است و بهتر است فشارها بر پاکستان بیشتر شود.» به گفته او اکنون زمان آن رسیده است که صحبتها واضح مطرح شوند و طرفهای دخیل در جنگ افغانستان پالیسیهایشان را تغییر دهند.
محمدعارف کیانی، سخنگوی دستهی انتخاباتی «امنیت و عدالت» به رهبری رحمتالله نبیل و عضو جریان سیاسی محور مردم افغانستان میگوید، نگاه پاکستان به جنگ افغانستان یک نگاه استراتژیک، استخباراتی و چند بُعدی است. آقای کیانی میافزاید، تا زمانی که جامعهی جهانی به گونهی مشترک فشار بیشتری روی پاکستان و گروههای دهشتافگن در این کشور وارد نکنند، پاکستان از منافع استراتژیک که همانا استفاده سوء از گروه طالبان است، دست نخواهد کشید.
همچنان فضلغنی حقمل، معاون سخنگوی حزب اسلامی حکمتیار میگوید، از آنجایی که رهبران گروه طالبان در پاکستان زندهگی میکنند، این کشور میتواند آنان را قانع بسازد تا به هیأت مذاکرهکنندهشان اجازه صحبت درباره آتشبس را بدهند.
از سویی هم، عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت روز گذشته (دوشنبه) در صحبت با هیأت کانگرس ایالات متحده امریکا، در کابل گفته است که طالبان اراده جدی برای پایان جنگ در کشور ندارند و این گروه از روند صلح به عنوان ابزار استفاده میکند.
این در حالی است که زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده امریکا پس از اعلام عملیات بهاری «الفتح» طالبان از پاکستان خواسته بود که این عملیات را تحریم کند. پاکستان اما تا کنون در این پیوند واکنشی نشان نداده است. شاهمحمود قریشی وزیر خارجه پاکستان دو روز پیش هنگام صحبت در شهر ملتان پاکستان گفته است که کشورش قصد مداخله در امور داخلی افغانستان را ندارد و میخواهد روند صلح افغانستان به خوبی به پیش برود.