کارشیوه‌ی گزینش اعضای جرگه‌ی صلح، بعضاً «درست» تطبیق نشده است
مسوولان کمیسیون برگزاری جرگه بزرگ مشورتی صلح می‌گویند که کارشیوه‌ی گزینش اعضای این جرگه در شماری از ولایت‌ها و ولسوالی‌ها «درست» تطبیق نشده است.
عبدالرشید ایوبی، سخنگوی کمیسیون جرگه‌ی بزرگ مشورتی صلح روز جمعه، ۲۳ حمل در صحبت با افغان رادیو گفت که روند گزینش اعضای جرگه مشورتی صلح در تمام ولایت‌ها روز گذشته به پایان رسید. آقای ایوبی افزود که به دلیل تطبیق نشدن درست کارشیوه گزینش اعضای جرگه بزرگ مشورتی صلح در شماری از ولسوالی‌ها و ولایت‌ها، شکایت‌هایی دریافت و آن را ثبت کرده‌اند.
او هم‌چنان گفت: «در بعضی ولسوالی‌ها سهم زنان مراعات نشده است، در بعضی موارد افرادی که انتخاب شده‌اند، سن ۲۳ سالگی را تکمیل نکرده‌اند و هم‌چنان بعضی افراد با آرای کم و فرمایشی آمده‌اند.» عبدالرشید ایوبی تاکید کرد که به تمام این موارد رسیده‌گی می‌کنند، تا کارشیوه‌ی گزینش اعضای جرگه بزرگ مشورتی صلح به صورت درست تطبیق شود.
روند گزینش اعضای جرگه بزرگ مشورتی صلح در ولایت‌ها حدود پنج روز پیش آغاز شده بود. این روند در شماری از ولایت‌ها به «خشونت» هم کشیده شده است.
وسیع‌الله رحمانی، رییس شورای ولایتی تخار می‌گوید که کارشیوه گزینش اعضای جرگه بزرگ مشورتی صلح در مرکز این ولایت به صورت درست تطبیق نشده است. آقای رحمانی افزود: «هر فرد می‌آمد که نهاد دارد و نخبه است و باید در جرگه بزرگ مشورتی صلح راه پیدا کند، با وجودی که چهار بار جلسه برگزار کردیم، اما موفق به تعیین اعضای جرگه نشدیم، تا این‌که به همکاری والی و با برگزاری انتخابات توانستیم این اعضا را مشخص کنیم.»
او تصریح کرد که نیروهای امنیتی هم، همکاری‌های لازم را در بخش تعیین اعضای جرگه مشورتی صلح در مرکز ولایت تخار نداشته‌اند. وسیع‌الله رحمانی یادآور شد که روند گزینش اعضای جرگه بزرگ مشورتی صلح در ولسوالی‌های تخار بدون جنجال و موفقانه به پایان رسیده است.
برخلاف ولایت تخار این روند در ولایت قندهار موفقانه اجرا شده است.
خالده احمدی، عضو شورای ولایتی قندهار می‌گوید که باشنده‌گان قندهار در مرکز و ولسوالی‌های این ولایت اعضای جرگه مشورتی صلح را با توجه به کارشیوه‌ی آن گزینش کرده‌اند. خانم احمدی افزود که کارشیوه گزینش اعضای جرگه بزرگ مشورتی صلح در قندهار به صورت درست تطبیق شده است.
از جانب دیگر عبدالرسول جمشیدی، عضو شورای ولایتی هرات می‌گوید که گزینش اعضای جرگه مشورتی صلح در ولسوالی‌های این ولایت بدون مشکل به پایان رسیده است. آقای جمشیدی افزود، اما روند گزینش اعضا در مرکز این ولایت با چالش مواجه شده که بعد از تلاش‌ها دوباره حل شده است.
رییس جمهور غنی در اواخر ماه دلو سال گذشته دستور برگزاری «لویه‌جرگه مشورتی صلح» را صادر کرد. آقای غنی هدف برگزاری این جرگه را روشن شدن ابعاد مختلف چگونه‌گی مذاکره با گروه طالبان و ایجاد اجماع داخلی عنوان کرد. در پی فرمان رییس جمهور، کمیسیونی به منظور برگزاری این نشست شکل گرفت و محمدعمر داوودزی رییس دبیرخانه شورای عالی صلح و نماینده ویژه رییس جمهور غنی در امور منطقه‌ای برای اجماع صلح به عنوان رییس این کمیسیون گماشته شد.
جامعه مدنی: کارشیوه گزینش بازبینی شود
عزیز رفیعی، رییس نهاد مجتمع جامعه‌ی مدنی می‌گوید کارشیوه‌ای که کمیسیون برگزاری جرگه بزرگ مشورتی صلح روی دست گرفته در بیش‌تر ولایت‌ها جنجالی شده است. آقای رفیعی افزود: «در این مسأله نفوذ یک تعداد افراد بسیار زیاد است و متأسفانه در بسیاری از ولایت‌ها جنجال آفریده است، تا به حال چند ولایت تجربه بسیار تلخ داشته‌اند.»
او هم‌چنان گفت، امیدوار است که این کارشیوه بازبینی شود تا مردم به آن باور کنند.
مخالفت شماری از دسته‌های انتخاباتی با جرگه‌ی بزرگ مشورتی صلح
شماری از دسته‌های انتخاباتی برگزاری جرگه‌ی مشورتی صلح را غیر ضروری می‌خوانند و می‌گویند که کارشیوه گزینش اعضای این جرگه در کابل و ولایت‌ها برای آنان قابل قبول نیست.
محمدعارف کیانی، سخنگوی دسته انتخاباتی رحمت‌الله نبیل می‌گوید که جرگه مشورتی صلح جایگاه حقوقی ندارد و هم‌چنان حکومت در شرایط کنونی از صلابت و مشروعیت برگزاری این جرگه برخوردار نیست. آقای کیانی افزود که این جرگه مشورتی است و فیصله‌هایش ضمانت اجرایی ندارد.
او هم‌چنان گفت: «در رأس برگزاری این جرگه همه از تیم دولت‌ساز اند، در امر مصرف بودجه جرگه بزرگ مشورتی صلح تا کنون شفافیتی وجود ندارد، کارشیوه گزینش اعضای این جرگه هم برای شهروندان قابل قبول نیست. ادعای آنان این است که گزینش افراد، نیمه‌انتخاباتی است که این روش از لحاظ حقوقی درست نیست.»
سخنگوی تیم انتخاباتی رحمت‌الله نبیل تصریح کرد که این جرگه کمپینی و اغفال‌کننده افکار عامه است.
در همین حال محمد واعظی، سخنگوی تیم انتخاباتی محمدحنیف اتمر می‌گوید که برگزاری جرگه مشورتی صلح بی‌معنا است، چون که در حال حاضر حکومت با استفاده از شورای عالی مصالحه اهداف جرگه مشورتی صلح را به پیش میبرد.
آقای واعظی افزود که جرگه مشورتی صلح جنبه کمپینی دارد. او هم‌چنان گفت: «رییس جمهور غنی از تمام ابزارها برای کمپین انتخابات ریاست جمهوری استفاده می‌کند و قانون انتخابات را در نظر نمی‌گیرد. محمد واعظی تصریح کرد که در رابطه به برگزاری این جرگه حکومت با جریان‌های سیاسی و دسته‌های انتخاباتی مشورت نکرده است.
آقای واعظی اضافه کرد که کارشیوه‌ی درست برای مدیریت و گزینش اعضای جرگه بزرگ مشورتی صلح وجود ندارد.
در واکنش به این گفته‌ها مسوولان برگزاری جرگه بزرگ مشورتی صلح می‌گویند که این جرگه ملی است و اقشار مختلف جامعه در آن سهم دارند.
عبدالرشید ایوبی، سخنگوی جرگه بزرگ مشورتی صلح می‌گوید که برگزارکننده‌ی جرگه مشورتی صلح در ولایت‌ها شوراهای ولایتی اند و حکومت در آن هیچ نفوذی ندارد. آقای ایوبی افزود که آنان کارشیوه‌ی مشخص برای برگزاری و تعیین اعضای این جرگه ساخته‌اند.
این نشست مشورتی صلح قرار است تا کم‌تر از ۲۰ روز دیگر در نهم ثور در کابل برگزار شود. بر اساس گزارش‌ها در کنار اشتراک‌کننده‌گان ولایت‌ها و نماینده‌گان پناهنده‌گان افغان در پاکستان و ایران، قرار است نماینده‌گان ۲۵ صنف دیگر جامعه نیز در این نشست شرکت کنند.
محمدعمر داوودزی، رییس کمیسیون برگزاری لویه‌جرگه مشورتی این ۲۵ صنف را چنین شرح داده است: وکلای جدید مجلس نماینده‌گان که اعتبارنامه‌های‌شان را به دست آورده‌اند، اعضای مجلس سنا، شورای سرتاسری علما، شورای عالی صلح، وکلای شورای ولایتی، نهادهای مدنی و سازمان‌های اجتماعی، نهادها، فعالان حقوق زن و نماینده‌گان اجماع ملی زنان برای صلح، سکتور خصوصی، نهادهای علمی و اکادمیک، نویسنده‌گان و شعرا، هنرمندان، جرگه‌ی ملی جوانان، جامعه‌ی رسانه‌ای، اتحادیه‌های حقوق‌دانان و انجمن وکلای مدافع، احزاب سیاسی ثبت شده در وزارت عدلیه، ورزشکاران، اشخاص دارای معلولیت جنگی، خانواده‌های قربانیان نیروهای امنیتی و دفاعی، خانواده‌های قربانیان جنگ ۱۸ سال گذشته، نماینده‌گان حرکت مردمی صلح هلمند، نماینده‌گان پناهنده‌گان افغان در پاکستان و ایران، متخصصان افغان مقیم خارج که دارای شهرت جهانی‌اند، کوچی‌ها و هندوها.
به گفته مسوولان، نماینده‌گان این اصناف، که شمارشان به دو هزار و ۵۰۰ تن می‌رسد قرار است چهار روز پی هم در خیمه لویه‌جرگه در کابل راجع به چگونه‌گی دست‌یابی به صلح و تعیین چارچوب گفت‌وگوهای صلح با گروه طالبان، رأی‌زنی کنند.
مسوولان کمیسیون برگزاری لویه‌جرگه مشورتی صلح، مکانیزم گزینش اعضای این نشست را «نیمه‌انتخابی» تعیین کرده‌اند. به گفته‌ی آنان اعضای این جرگه مشورتی نماینده‌گان اقشار و اصناف گوناگون جامعه هستند که از سوی بزرگان قومی، نخبه‌گان اقشار و نماینده‌گان شوراهای محلی برگزیده خواهند شد.
این در حالی است که «لویه‌جرگه» بر بنیاد ماده ۱۱۰ قانون اساسی کشور، عالی‌ترین مظهر اراده مردم افغانستان می‌باشد. در قانون اساسی آمده است که چنین گردهمایی می‌تواند به منظور تصمیم‌گیری در مورد مسایل مربوط به استقلال، حاکمیت ملی، تمامیت ارضی، مصالح علیای کشور، تعدیل قانون اساسی و محاکمه رییس جمهور کشور برگزار شود. در چنین جرگه‌ها معمولاً اعضای شورای ملی (مجلس نماینده‌گان و مجلس سنا)، روسای شوراهای ولایات و ولسوالی شرکت می‌کنند. هم‌چنین وزیران، اعضای دادگاه عالی و لوی‌سارنوال می‌توانند بدون حق رأی در آن اشتراک کنند. طی ۱۸سال گذشته پنج بار این تجمع نماینده‌گان برای لویه‌جرگه اضطراری، لویه‌جرگه قانون اساسی، لویه‌جرگه امنیت افعانستان و پاکستان، لویه‌جرگه مشورتی صلح و لویه‌جرگه مشورتی در مورد پیمان امنیتی با ایالات متحده امریکا برگزار شده است؛ اما برگزاری لویه‌جرگه‌ی مشورتی، با فرمایش و پیش‌بینی قانون اساسی، مطابق نیست.
